Εκπαιδευτικός Περίπατος στη Ζάκυνθο: Επτανήσιοι Λογοτέχνες

Διονύσιος Σολωμός, Ανδρέας Κάλβος, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Ugo Foscolo, Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου

Οι Εκπαιδευτικές Διαδρομές (Educational Tours) με θέμα λογοτέχνες με καταγωγή αλλά και δράση στα Ιόνια νησιά αποτελούν μέρος του προγράμματος Polysemi και έχουν σχεδιαστεί με σκοπό την ουσιαστική επαφή των επισκεπτών με την πλούσια και ποικίλη πνευματική και πολιτιστική κληρονομιά των Επτανήσων.

Η συγκεκριμένη Εκπαιδευτική Διαδρομή αφορά σημαντικούς λογοτέχνες, οι οποίοι είτε γεννήθηκαν, είτε έζησαν και εξελίχθηκαν λογοτεχνικά στο νησί της Ζακύνθου, αφήνοντας ως πολύτιμη παρακαταθήκη στους μεταγενέστερους αξιόλογο λογοτεχνικό έργο.

Παρατίθεται το πρόγραμμα και οι προτεινόμενες εκπαιδευτικές δραστηριότητες της Εκπαιδευτικής Διαδρομής «Ακολουθώντας τα ίχνη των Επτανήσιων Λογοτεχνών» στη Ζάκυνθο.

Ημέρα 1

Ημέρα 2

Πρόγραμμα

1η Ημέρα

09.00

Σημείο συνάντησης: το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων στην πλατεία Αγίου Μάρκου.

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Cultural Itinaries-Solomos Zakynthos\Photos Solomos\mouseio Zakynthos.jpg

 

09.15 – 11.00

Επίσκεψη και ξενάγηση στο Μουσείο.

  1. Αίθουσα Σολωμού.
  2. Διασωθέντα χειρόγραφα Διονύσιου Σολωμού & Γρηγόριου Ξενόπουλου.
  3. Μαυσωλείο – οστά Διονύσιου Σολωμού & Ανδρέα Κάλβου.

11.00 – 11.15

Περιήγηση στην πλατεία Αγίου Μάρκου και στη συνέχεια μετάβαση στην πλατεία Σολωμού.

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Cultural Itinaries-Solomos Zakynthos\Photos Solomos\san-marco.jpg

 

  1. Το δέντρο της ελευθερίας στο κέντρο της πλατείας, το οποίο συμβολίζει την απελευθέρωση από τους Ενετούς και την υποδοχή των Γάλλων δημοκρατικών.
  2. Ο καθολικός ναός του Αγ. Μάρκου.

11.15 – 11.30

Πλατεία Σολωμού.

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Ionian Literature\Ksenopoulos\Ksenopoulos Photos\solomos-square-zakynthos-zante-11365754802.jpg

 

  1. Το κτίριο του Βυζαντινού Μουσείου.
  2. Η Βιβλιοθήκη.
  3. Το Πνευματικό Κέντρο.
  4. Η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Μώλου.
  5. Το άγαλμα του Διονύσιου Σολωμού.

11.45 – 12.30

Ακρωτήρι. Έπαυλη Νικόλαου Σολωμού – Ταμπακιέρη.

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Ionian Literature\Solomos Final\Photos Solomos\images.jpg

 

12.45 – 13.30

Μπόχαλη. Ιστορικός χώρος Λόφου του Στράνη.

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Cultural Itinaries-Solomos Zakynthos\Photos Solomos\strani-hill.jpg

 

13.45 – 14.30

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Ionian Literature\Solomos Final\Photos Solomos\μποχαλη.jpg

Πλατεία Μπόχαλης. Πανοραμική θέα της Ζακύνθου.

15.00

Επιστροφή στην πλατεία Σολωμού. Ολοκλήρωση εκπαιδευτικής διαδρομής.

2η Ημέρα

09.00

Σημείο συνάντησης στο Μουσείο Γρηγόριου Ξενόπουλου.

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Ionian Literature\Ksenopoulos\Ksenopoulos Photos\museum4.png

 

09.15 – 10.30

Επίσκεψη και ξενάγηση στο Μουσείο.

10.30 – 11.30

Επίσκεψη στη Ξενοπούλειο Παιδική Βιβλιοθήκη.

C:\Users\Clio\Desktop\Cyclops, Polysemi\Polysemi\Ionian Literature\Ksenopoulos\Ksenopoulos Photos\bibliothiki.png

 

11.45 – 12.00

Συνοικία Άμμου.

  1. Το Άγαλμα του Γρηγόριου Ξενόπουλου.
  2. Ο Ιερός Ναός Παναγίας Φανερωμένης.

12.15 – 13.00

Επίσκεψη στην Οικία του Ποιητή Ούγο Φώσκολο.

https://ermisnews.gr/wp-content/uploads/2019/08/%CE%9F%CE%99%CE%9A%CE%99%CE%91-%CE%A6%CE%A9%CE%A3%CE%9A%CE%9F%CE%9B%CE%9F%CE%A5-2-1024x1024.jpg

 

13.15 – 14.30

Δημοτικό Θέατρο Ζακύνθου. Δραματοποίηση θεατρικών έργων Γρηγόριου Ξενόπουλου.

15.00

Επιστροφή στην πλατεία Σολωμού. Ολοκλήρωση εκπαιδευτικής διαδρομής.

Προτεινόμενες εκπαιδευτικές δραστηριότητες για μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με βάση τη συμμετοχή τους στην Εκπαιδευτική Διαδρομή «Ακολουθώντας τα ίχνη των Επτανήσιων Λογοτεχνών» στη Ζάκυνθο.

1.

Δημιουργία ψηφιακού ημερολογίου (google.doc) εντυπώσεων, ιδεών, σκέψεων με αφορμή τη συμμετοχή στην Εκπαιδευτική Διαδρομή.

2.

Σύνθεση αφηγημάτων, εμπνευσμένων από έργα των Επτανήσιων Λογοτεχνών.

3.

Δημιουργία φωτογραφικού κολάζ: απεικόνιση ιστορικών κτιρίων, φυσικών χώρων, αγαλμάτων κτλ. Παράδειγμα: Έπαυλη Νικολάου Σολωμού – Ταμπακιέρη, Οικία του Ποιητή Ούγο Φώσκολο, ιστορικός χώρος Λόφου του Στράνη.

4.

Παρατήρηση ιστορικών κτιρίων και αποτύπωση της σημερινής χρήσης τους. Διατύπωση συμπερασμάτων για την αρχιτεκτονική των κτιρίων (ιταλική επιρροή).

5.

Παρακολούθηση video για τη ζωή και τη λογοτεχνική δράση των Επτανήσιων Λογοτεχνών. Παράδειγμα:

https://archive.ert.gr/8083/

Η δε πόλις ελάλησεν, Δ. Σολωμός & Ανδρέας Κάλβος

https://archive.ert.gr/24799/Επτανήσιοι ποιητές

α) Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης.

β) Ανάθεση ενός λογοτέχνη ανά ομάδα: Στόχος η επεξεργασία επιλεγμένων έργων από την εργογραφία του λογοτέχνη και παρουσίαση των αποτελεσμάτων στην ολομέλεια (χρήση padlet).

Προτεινόμενοι χώροι πραγματοποίησης των δραστηριοτήτων, πέρα από τη σχολική τάξη: Ξενοπούλειος Βιβλιοθήκη, Μουσείο Σολωμού.

6.

Δραματοποίηση αποσπασμάτων από έργα των Γρηγορίου Ξενόπουλου και Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου.

Προτεινόμενος χώρος πραγματοποίησης δραστηριότητας: Δημοτικό θέατρο Ζακύνθου, Υπαίθριο Δημοτικό θέατρο Ζακύνθου.

7.

Αναζήτηση πληροφοριών για τη ζωή και το έργο των λογοτεχνών μέσα από α) πηγές, όπως βιβλία, εγκυκλοπαίδειες, χειρόγραφα, φωτογραφίες, β) το διαδίκτυο, πχ. Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα/ Λογοτεχνία http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/index.html, Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού, Νέα Ελληνική Λογοτεχνία & Πολιτισμός http://www.snhell.gr/. Προτεινόμενοι χώροι πραγματοποίησης των δραστηριοτήτων, πέρα από τη σχολική τάξη: Ξενοπούλειος Βιβλιοθήκη, Μουσείο Ξενόπουλου, Μουσείο Σολωμού.

8.

Σύνθεση καλλιτεχνικών εργασιών. Ζωγραφική απεικόνιση περιεχομένου ποιημάτων ή πεζών έργων των λογοτεχνών.

9.

Πραγματοποίηση έκθεσης στο σχολικό χώρο αποτελούμενη από καλλιτεχνικές δημιουργίες μαθητών, φωτογραφίες ιστορικών κτιρίων και φυσικών χώρων που συνδέονται με τη ζωή των λογοτεχνών, προβολή video από τη συμμετοχή στην Εκπαιδευτική Διαδρομή «Ακολουθώντας τα ίχνη των Επτανήσιων Λογοτεχνών» στη Ζάκυνθο.

10.

Δημιουργία Χρονογραμμής (timeline, www.timetoast.com) του συνόλου της εργογραφίας των Επτανήσιων Λογοτεχνών.

11.

«Οι Επτανήσιοι Λογοτέχνες αυτοσυστήνονται». Σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα με τη χρήση του blabberize.com.

Η σημασία της συμμετοχής μαθητών σε Εκπαιδευτικές Διαδρομές

Κάθε Εκπαιδευτική Διαδρομή προσφέρει στους μαθητές όλων των ηλικιών μοναδική ευκαιρία για μια ουσιαστική εμπειρία εμβύθισης. Οι μαθητές μέσα από αυτή τη διαδικασία, καθώς βιώνουν άμεσα τον πολιτισμό, αποκτούν τη δυνατότητα να εκτιμήσουν σημεία/μέρη της τοπικής τους κοινωνίας αλλά και της χώρας τους σε βαθύτερο επίπεδο και να καλλιεργήσουν δεξιότητες που επεκτείνονται πολύ πέρα από το στενό περιβάλλον και τα όρια της τάξης και του βιβλίου.

Αποτελεσματική μάθηση

Η μάθηση στην τάξη δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εφαρμόσουν τις παρεχόμενες από το σχολικό περιβάλλον γνώσεις σε υποθετικές καταστάσεις.

Ωστόσο, μια εκπαιδευτική περιήγηση ωθεί τους μαθητές σε μια διαδικασία συνεχούς αναζήτησης, καθώς τους προσφέρει τα κατάλληλα ερεθίσματα, και τους φέρνει σε άμεση επαφή με το αντικείμενο μάθησης μέσα από την παρατήρηση (observation) και την έρευνα (project). Οι μαθητές προβληματίζονται, κρίνουν, αξιολογούν και στοχάζονται. Όταν η μάθηση συνοδεύεται από ψυχαγωγία, ενθουσιασμό και απόλαυση, γίνεται αυτόματα ενδιαφέρουσα.

Ανταλλαγή ιδεών

Η συμμετοχή σε Εκπαιδευτική Διαδρομή προσφέρει το τέλειο set-up για ζωντανές, ομαδικές συζητήσεις, οι οποίες αποτελούν ένα από τα πιο αποτελεσματικά εκπαιδευτικά εργαλεία. Οι πραγματικές εμπειρίες, οι οποίες προσφέρονται με τις  Εκπαιδευτικές Διαδρομές, που περιλαμβάνουν επισκέψεις και ξεναγήσεις σε μουσεία, φυσικούς χώρους έρευνας ή οι περιηγήσεις σε ιστορικούς χώρους και  κτήρια, είναι ανεκτίμητες, καθώς προσδίδουν δυναμικό και διαδραστικό χαρακτήρα στην εκμάθηση της γνώσης.

Ανάπτυξη προσωπικότητας

Η συμμετοχή σε Εκπαιδευτική Διαδρομή έξω από την άνεση του σχολείου ενισχύει την ανεξαρτησία, τις ηγετικές ικανότητες και τις δεξιότητες επικοινωνίας των μαθητών. Η ανταλλαγή πολιτιστικών αξιών τους επιτρέπει να γίνουν πιο φιλόξενοι ως προσωπικότητες. Η εμπειρία της Διαδρομής τους καθιστά ανεξάρτητα άτομα και συμβάλλει στην καθιέρωση δια βίου αξιών και προτεραιοτήτων.

Ενισχύει την προοπτική

Μια εκπαιδευτική περιήγηση σε καινούριους χώρους δεν είναι απλώς μία ευχάριστη ανάπαυλα από το καθημερινό σχολικό πρόγραμμα. Πρόκειται για τη διερεύνηση νέων περιβαλλόντων και πολιτισμών. Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της συμμετοχής σε Εκπαιδευτική Διαδρομή είναι ότι οι μαθητές έχουν καλύτερη αντίληψη για τα τοπικά και τα παγκόσμια θέματα. Αποκτούν σεβασμό προς τους άλλους πολιτισμούς καθώς και προς τον δικό τους πολιτισμό, συναισθανόμενοι την αξία του.